Węglinek

Węglinek

3 listopada 2011

Sołtys

Anna Zarzeczna

Węglinek 25, 23-320 Batorz

Tel.: +48 15 874-52-80


Historia i dziś

Wieś Węglinek powstała na gruntach wsi Studzianki należących do Józefa Brodowskiego ok.1781 r. i miała pierwotnie nazwę Majdan Węglinek.
Osadnicy którzy zasiedlili wieś pochodzili z okolic Goraja i zanim pobudowali swoje zagrody musieli dokonać wyrębu lasu. Od początku istnienia wsi funkcjonowanie jej odbywało się nieco inaczej niż w ościennych miejscowościach.
Zamieszkujący wieś 11 gospodarzy w zamian za użytkowaną ziemie płacili czynsz. Oprócz tego składali drobne darowizny w naturze i świadczyli sześciodniową robociznę  na rzecz dworu w żniwa.

WęglinekWęglinekWęglinek
W Archiwum Ordynacji Zamojskiej zachował się opis folwarku w Węgliku należącego zapewne do rodziny Józefa Brodowskiego: „Folwark na Węgliku ten dokoła płotem z desek pomiędzy okrągłe słupy  ogrodzony. Do którego z przejazdu wrota w dwóch słupach  starte, w pół otwierające się, przy których furtka z  tarcic  podobnież na biegunach drewnianych, tak nad wrotami i jak furtką słomą pokryty daszek.  
Studnia z lewej strony wjeżdżając do folwarku drzewem ocembrowana, pod daszkiem gontami pokrytym. Pod którym daszkiem koło do ciągnięcia  wody czterema  scyftami żelaznymi okuta i dwa czopy w tym znajdują się wiadro i lina do ciągnięcia wody.
Budynek pomieszkalny ten z drzewa tartego w węgły  zbudowany, pod daszkiem słomą pokryty. Do sieni drzwi z tarcic na biegunach drewnianych z poręczą drewnianą w sieni podłogi nie masz.
Powała z dylów  przy drzwiach siennych komórka na ziemi zbudowana z drzwiczkami na daszek przystawionymi przy których  wrzeciądz  dwoma  skoblami żelaznymi.
Z sieni drzwi do komina  z tarcic na biegunach drewnianych z zakrętką drewnianą. Z przychodu do sieni i prawej drzwi do izdebki z tarcic na zawiasach  i hakach. W tej podłogi nie ma  , powała z tarcic na belkach trzech i  siestrzenie jednym.  Piec z cegły murowany, przy którym komin kopiasty z piecem chlebowym do siennego wyprowadzony. Okna dwa  każde z szyb  kafelkowych16 . W każdym oknie kwatera otwierająca się na zawiasach i  haczykach, skoblami do zamykania i kółko żelazne do przyciągania. Okiennice z tarcic na biegunach drewnianych  z zewnątrz  zamykanych.
Dwie izby i drzwi do komory z tarcic na biegunach z wrzeciądzem i dwoma skoblami  żelaznymi, w której podłogi nie ma . Piec piekarski z kapą  do komina wyprowadzona z tej izby do komory, drzwi z tarcic na biegunach drewnianych ze środka zamykające się”.
WęglinekWęglinekWęglinek
W 1804 roku wieś podzielono na dwie części ( Brodowskiego i  Kuroszowej).  Następnie  przez pewien okres  wieś należała do   Juliana Moreau. W XIX w. we wsi była karczma.
W tym okresie zanotowano duży wzrost liczby mieszkańców, 75 osób w 1827 r.  do 174 w r. 1877.  W 1921 r.  wieś liczyła 43 zagrody i 241 mieszkańców . W czasie odwetu Niemców  24 lipca 1944 r. okupanci podpalili wieś  i splądrowali  8 zagród w zemście za odmowę dostarczania żywności  żołnierzom Wermachtu  przez Marię Dziewa.  Po II Wojnie Światowej  Węglinek przeszedł  z gminy Zakrzówek  do gminy Sulów.  Przez krótki okres  w l. 1955 – 1957  należał do gromady Studzianki, a następnie „wrócił” do Sulowa.
Od stycznia 1965 r. Węglinek włączono  do gromady Batorz.  W 1966 roku nastąpiła elektryfikacja wsi . W czerwcu 1975 r.  wybudowano we wsi wodociąg i podłączono do ujęcia  wody w Aleksandrówce. Od 1960 r. we wsi istnieje OSP posiadająca samochód ŻUK  . Posiada też niewielka drewniana remizę. W r. 1996 nastąpiła telefonizacja wsi.
W roku 2005  dokończono drogę Węglinek – Studzianki.
W roku 2001  wybudowano  ok. 90 mb drogi Węglinek – „baturka”, środki na budowę zostały pozyskane przez samorząd przy pomocy  posła i Ministra Kultury K.M. Ujazdowskiego. Do lat 80-tych Węglinek należał  do parafii Boża Wola, obecnie należy do parafii Studzianki, aczkolwiek część mieszkańców uczęszcza  na nabożeństwa do kościoła w Aleksandrówce.
W połowie lat  60-tych XX w. T. Kamiński, rolnik z Dębiny wybudował na polu swojego teścia Zarzecznego  cegielnię polową  z piecem   ziemnym , w której przez  3 sezony palono cegłę.
WęglinekWęglinekWęglinek
Cegła była słabej jakości i nie znajdowała popytu. Natomiast w roku 1969 na działce  Michalczyka Stanisława we wsi pobudowano cegielnię z dużym piecem na powierzchni  ziemi typu „Hoffman”.
Do spółki produkującej cegłę należeli: wspomniany Kamiński z Dębiny, Michalczyk Stanisław i Sosnówka Józef, obydwaj z Węglinka. Do końca l. 70-tych XX w. cegielnia wyprodukowała  duże ilości bardzo dobrej cegły na budynki mieszkalne i gospodarskie dla całej gminy a zwłaszcza Aleksandrówki i Węglinka.
Na początku lat 80-tych, spadł popyt na cegłę i przez pewien okres cegielnia nie produkowała, a obiekty cegielniane niszczały. Wówczas niejaki P. Wojciech Walczak z Milejowa odkupił udziały od właścicieli i zmodernizował produkcję.  Cegła z tej cegielni była sprzedawana min. do odlewni ZM „URSUS” w Lublinie  i dowożona transportem cegielni.  Po kilku latach  P. Walczak sprzedał swój udział  P. Krawczykowi z Rudnika. Był to początek  l. 90-tych i popyt na cegłę spadł do minimum, co zachwiało pozycję  finansową współwłaściciela.
Dodatkowo w tym czasie podczas wypału cegły spłonął dach na piecu. Ze względu na brak środków na odbudowę drewno na dach ofiarowali  cegielniarzowi nieodpłatnie rolnicy z Węglinka  i Aleksandrówki. Jednakże produkcji w cegielni już nie wznowiono  ze względu na spory pomiędzy  wspólnikami, które rozpatrywały sądy. Obecnie cegielnia jest już w ruinie
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej  funkcjonowanie gospodarstw rolnych w naszej gminie jest coraz trudniejsze. Wzrostowi cen nawozów mineralnych, środków ochrony  roślin , paliw i energii nie towarzyszy rekompensata z dopłaty, a ceny płodów  rolnych, w tym żywca wieprzowego , zbóż, mleka, owoców miękkich, czyli maliny, porzeczki czarnej i aronii są  niższe jak przed wejściem do Unii.
WęglinekWęglinekWęglinek
Dlatego na terenie gminy najwyżej 50 gospodarstw czyli ok. 5 %  ogółu wytrzymuje warunki ekonomiczne narzucone przez Unię. Są  to gospodarstwa o pow. co najmniej 20 ha. Dotychczas opłacalna produkcja to buraki cukrowe, rzepak, żywiec wołowy i mleko  w gospodarstwach  do tego przystosowanych. W większości gospodarstw  przystosowanie do warunków unijnych było efektem  wspierania ze źródeł  pochodzących spoza  gospodarstwa, np. praca zawodowa członka rodziny, emerytura czy renta , praca na zachodzie , czy intratna praca na własny rachunek (własny biznes).
Przykładem  gospodarstwa dostosowanego do warunków unijnych  jest wielokierunkowe  gospodarstwo Ryszarda Januszczaka  . Gospodarstwo w którym pracuje  właściciel wraz z zoną  liczy obecnie (2006)  34 ha u. r. ziemi III i IV klasy w tym 7 ha dzierżawy. Przejął je od swojego ojca w 1985 r. , wówczas liczyło 10 ha u.r.  W okresie nasilonych prac polowych gospodarstwo korzysta także z siły najemnej.  Względną  opłacalność zapewnia zróżnicowanie upraw: zboża, buraki cukrowe , rzepak, warzywa oraz owoce  miękkie (ok.1,5 ha).
Dzięki zastosowaniu wysokiej jakości nasion, odpowiednie dawki nawozów mineralnych i niezbędnym zabiegom chemicznym  wydajność wynosi przeciętnie: pszenica 6 t/ha , jęczmień 5t/ha, buraki cukrowe 50 t/ha, rzepak 3,5 t/ha. Gospodarstwo prowadzi  także produkcję  zwierzęcą , zwłaszcza trzodę chlewną  w cyklu zamkniętym (maciory, prosięta, tuczniki).  Najwyższa obsada w  okresie  letnim  sięga 100 szt. Zabudowania gospodarskie murowane kryte blachą i eternitem, wybudowane w latach 70-tych i 80 –tych XX w.
WęglinekWęglinekWęglinek
Po roku 1990  rolnik  wybudował dwa silosy zbożowe o poj. 28 t. każdy, oraz wagę przejazdowa o nośności 25 t. Większość sprzętu mechanicznego  pochodzi z lat 90-tych XX w. W tym ciągniki  rolnicze  o mocy 35-120 KM. Narzędzia uprawiano – siewne  oraz kombajny do zbioru zbóż  i buraków cukrowych.
Aktualnie wieś liczy 149 mieszkańców, a powierzchnia wynosi 240 ha.