Insygnia Gminy Batorz

Godło herbu Jelita nawiązuje do faktu, że obszar dzisiejszej Gminy Batorz znajduje się na terytorium dawnej Ordynacji Zamoyskiej.

 

Dobra kraśnickie z Batorzem (i większością obszaru dzisiejszej gminy) kanclerz Jan Zamoyski zakupił i włączył do swojej ordynacji w 1604 r. Źródła wcześniejsze wymieniają kilku właścicieli poszczególnych miejscowości, nie mniej żaden z nich nie władał większą częścią obecnej gminy przez znaczący okres, a także żaden nie odcisną na historii i gospodarce tych ziem takiego piętna jak Zamoyscy, którzy dobra te utracili dopiero w 1944.

Miejscowość gminna Batorz wzmiankowana była po raz pierwszy w 1377 r. jako własność Dymitra z Goraja. W 1604 włączona do ordynacji.

Drugą miejscowością z najstarszą metryką są Stawce wzmiankowane w 1417 jako własność Marcina ze Stawiec. Następnie wieś należała do Tęczyńskich, a pod koniec XVI wieku do Drzewickich. Stawce zostały spustoszone przez wojska saskie w czasie wojny północnej (1700-1721). Wieś podniósł z upadku dzierżawca Mikołaj Modryński, który zbudował nowy dwór, karczmę i założył sady. Kolejnymi właścicielami Stawiec byli Sołtykowie, a po nich Suchodolscy. W 1794 r. Suchodolscy sprzedali dobra Zamoyskim.

Wola Batorska, wymieniania w spisie wsi należących do parafii Batorz w 1676 r. była częścią dóbr Stawce co najmniej do rozbiorów. Później, gdy Stawce trafiły w ręce Zamoyskich, Wolę Batorską kupili Radziejewscy.

Wólka Batorska powstała pod koniec XVI w. jako przysiółek Batorza. Pierwotna jej nazwa brzmiała Żabia Wólka. W roku 1592 była własnością Olelkiewiczów-Słuckich, a następnie Radziwiłłów. W roku 1604 weszła w skład włości ordynackich.

Dzisiejsze wsie Aleksandrówka i Błażek powstały na gruntach wsi wcześniej znanej jako Majdan Batorski. Pod taką nazwą wieś włączona została w 1604 r. do ordynacji.

Wsie Nowe Moczydła i Samary (wcześniej jako Moczydła Nowe – Kolonia Samary), ze znacznie młodszą metryką, wymieniane są dopiero w XVIII w. wśród tutejszych dóbr ordynackich.

Szable nawiązują do Bitwy pod Batorzem (Bitwa na Sowiej Górze, 6 września 1863 r.), zaliczanej w poczet 10 najważniejszych spośród ponad 200 stoczonych na Lubelszczyźnie starć oddziałów powstańczych z wojskami carskimi podczas powstania styczniowego.

 

 

Źródło: 90 LAT GMINY BATORZ 1926-2016, R. Szydlik – członek Komisji Polskiego Towarzystwa Heraldycznego